مجله بیکران راه دریا

انتخاب درست اینکوترمز (Incoterms) نقش بسیار مهمی در کاهش هزینه حمل و نقل دریایی دارد. هر اینکوترمز میزان مسئولیت، هزینه و ریسک میان فروشنده و خریدار را تعیین می‌کند. انتخاب نادرست می‌تواند باعث شود شما بیش از حد لازم هزینه کنید یا درگیر مشکلاتی شوید که وظیفه‌تان نیست.

در ادامه، مهم‌ترین اینکوترمزها در حمل دریایی و تأثیرشان بر هزینه حمل و نقل بین‌المللی را بررسی می‌کنم:

۱. EXW – تحویل در محل فروشنده

• هزینه حمل: تمام هزینه‌های حمل، بارگیری، بیمه، ترخیص و حمل دریایی به عهده خریدار است.

• مناسب برای: خریدارانی با تجربه که کنترل کامل می‌خواهند.

• ریسک: برای فروشنده کم؛ برای خریدار زیاد.

• ✅ اگر خریدار کنترل بر هزینه‌های محلی مبدا داشته باشد، EXW می‌تواند مقرون‌به‌صرفه باشد.

۲. FOB – تحویل در کشتی در مبدا

• هزینه حمل دریایی: از روی کشتی به بعد به عهده خریدار است.

• هزینه‌های بارگیری، بندر مبدا: به عهده فروشنده.

• مناسب برای: زمانی که خریدار می‌خواهد خودش حمل دریایی را سازمان‌دهی کند.

• ✅ در حمل دریایی بسیار رایج است، چون شفاف و منصفانه است. هزینه‌ها در کنترل هر طرف تقسیم می‌شود.

۳. CFR – هزینه و کرایه پرداخت‌شده تا مقصد

• فروشنده هزینه حمل تا بندر مقصد را می‌پردازد.

• بیمه با خریدار است.

• ✅ برای فروشنده‌هایی که نرخ حمل دریایی خوبی دارند، گزینه‌ای اقتصادی برای خریدار است.

• ❗ اما چون ریسک از زمانی که کالا بر روی کشتی است با خریدار است، ممکن است هزینه بیمه بالاتر رود.

۴. CIF – هزینه، بیمه و کرایه تا بندر مقصد

• فروشنده همه‌چیز را پرداخت می‌کند تا بندر مقصد: حمل، بیمه، اسناد.

• ✅ مناسب برای خریدارانی که نمی‌خواهند درگیر حمل‌ونقل شوند.

• ❗ اما اگر فروشنده نرخ بیمه یا حمل بالایی ارائه دهد، ممکن است هزینه نهایی بیشتر شود.

۵. DAP – تحویل در محل مقصد

• فروشنده تا جلوی درب خریدار مسئول است (به استثنای ترخیص واردات).

• ✅ برای خریدار بدون تجربه مفید است، چون هیچ کاری نمی‌کند.

• ❗ گران‌ترین اینکوترمز برای فروشنده است. خریدار ممکن است نرخ‌های بهتری از لوکال فورواردرها بگیرد.

نکات مهم برای کاهش هزینه حمل با انتخاب اینکوترمز مناسب:

• اگر فروشنده در کشور مبدا روابط خوبی با شرکت‌های کشتیرانی دارد، اینکوترمز‌هایی مثل CFR یا CIF برای خریدار ارزان‌تر تمام می‌شوند.

• اگر خریدار در کشور مقصد ارتباط قوی دارد، بهتر است FOB یا EXW انتخاب کند تا کنترل هزینه‌ها در دست خودش باشد.

• اگر حمل ترکیبی (مثلاً دریا + کامیون) دارید، از اینکوترمزهایی مثل DAP یا DDP اجتناب کنید، چون پیچیده و گران می‌شوند.

• از DDP در حمل دریایی پرهیز کنید، مگر در موارد خاص؛ چون باعث می‌شود فروشنده هزینه ترخیص گمرک مقصد را هم تقبل کند که معمولاً ریسک بالا و تعرفه متفاوتی دارد.

جمع‌بندی مقایسه ای: