مجله بیکران راه دریا

تاکنون درباره چالش‌های بی‌شمار تجارت بین‌الملل صحبت کرده‌ایم: از درک دموراژ و دیتنشن گرفته تا رمزگشایی از اینکوترمز و بارنامه. مدیریت تمام این جزئیات، یک شغل تمام‌وقت و تخصصی است. سوالی که برای بسیاری از تجار پیش می‌آید این است: “آیا من باید در همه این زمینه‌ها متخصص شوم؟” پاسخ کوتاه، “خیر” است. شما باید در کسب‌وکار خودتان متخصص باشید و مدیریت لجستیک را به یک متخصص دیگر بسپارید: فورواردر (Freight Forwarder).

اما فورواردر صرفاً یک “آژانس حمل‌ونقل” نیست. او وکیل، مشاور و معمار زنجیره تأمین شماست. انتخاب بین یک فورواردر حرفه‌ای و یک واسطه معمولی، تفاوت بین یک تجارت روان و سودآور با یک تجربه پر از استرس، تأخیر و هزینه‌های پیش‌بینی‌نشده را رقم می‌زند. بیایید ببینیم یک فورواردر خوب، چگونه به طور مشخص سپر بلای شما در برابر دموراژ و سایر مشکلات لجستیکی می‌شود.

تفاوت کلیدی: فورواردر در مقابل خط کشتیرانی

برای درک ارزش یک فورواردر، ابتدا باید تفاوت آن را با یک خط کشتیرانی (Shipping Line) بدانیم:

• خط کشتیرانی (مانند Maersk, MSC, Hapag-Lloyd): این شرکت‌ها مالک یا اپراتور کشتی‌ها، کانتینرها و تجهیزات هستند. وظیفه اصلی آن‌ها، جابجایی کانتینر از بندر A به بندر B است. آن‌ها در مقیاس کلان کار می‌کنند و منفعت آن‌ها در پر کردن ظرفیت کشتی‌هایشان با بالاترین نرخ ممکن است. آن‌ها به ندرت خدمات جامع درب به درب (Door-to-Door) یا مشاوره شخصی ارائه می‌دهند.
• فورواردر (Freight Forwarder): این شرکت‌ها مالک کشتی نیستند. آن‌ها “ارائه‌دهنده خدمات لجستیکی” هستند. وظیفه آن‌ها، مدیریت کل فرآیند حمل از طرف شماست. آن‌ها با استفاده از دانش، تجربه و قدرت خرید خود، بهترین و مناسب‌ترین گزینه‌ها را از بین خطوط کشتیرانی مختلف پیدا کرده و تمام مراحل کار، از حمل داخلی در مبدأ گرفته تا هماهنگی ترخیص در مقصد را مدیریت می‌کنند. منفعت آن‌ها در رضایت شما و تکرار همکاری است.

به زبان ساده، خط کشتیرانی “راننده اتوبوس” است و فورواردر “مدیر تور” شماست که بهترین مسیر، بهترین وسیله و تمام هماهنگی‌های لازم برای یک سفر بی‌دردسر را انجام می‌دهد.

چگونه یک فورواردر حرفه‌ای، شما را از دموراژ نجات می‌دهد؟

یک فورواردر خوب، در هر مرحله از فرآیند، اقداماتی را انجام می‌دهد که مستقیماً ریسک دموراژ را کاهش می‌دهد.

۱. در فاز برنامه‌ریزی و قرارداد (سپر دفاعی اولیه)

• قدرت چانه‌زنی برای فری تایم: فورواردرها به دلیل حجم بالای کاری که با خطوط کشتیرانی دارند، از قدرت چانه‌زنی بسیار بیشتری نسبت به یک واردکننده منفرد برخوردارند. آن‌ها می‌توانند به راحتی فری تایم‌های طولانی (۱۴ تا ۲۱ روز) را به عنوان یک شرط استاندارد در قراردادهای خود با خطوط کشتیرانی بگنجانند. این اولین و مهم‌ترین گام در پیشگیری از دموراژ است.
• انتخاب هوشمندانه خط کشتیرانی: یک فورواردر باتجربه می‌داند کدام خط کشتیرانی به ایران سرویس مستقیم و سریع‌تری دارد، کدام یک در مقصد هزینه‌های محلی (Local Charges) منصفانه‌تری دریافت می‌کند و کدام یک در زمان بروز مشکل، پاسخگوتر است. این دانش شما را از “تله کرایه حمل ارزان” که به دموراژ ختم می‌شود، نجات می‌دهد.
• مشاوره در انتخاب اینکوترمز: آن‌ها به شما کمک می‌کنند تا بهترین اینکوترمز را بر اساس شرایط معامله و میزان کنترلی که نیاز دارید، انتخاب کنید.

۲. در فاز بررسی اسناد و حمل (جلوگیری از خطای انسانی)

• کنترل و اصلاح اسناد: یک فورواردر حرفه‌ای، پیش‌نویس بارنامه (Draft B/L) را از فرستنده درخواست کرده و قبل از نهایی شدن، آن را با شما چک می‌کند. آن‌ها با تجربه خود، کوچکترین مغایرت یا خطایی که می‌تواند در گمرک مقصد مشکل‌ساز شود را شناسایی و اصلاح می‌کنند. این کار شما را از “پرونده یک حرف ناقابل” نجات می‌دهد.
• پیگیری و اطلاع‌رسانی فعال: آن‌ها به شما یک شماره رهگیری نمی‌دهند که خودتان آن را چک کنید. تیم عملیاتی آن‌ها به صورت فعال محموله را رصد کرده و هرگونه تأخیر احتمالی، تغییر در برنامه کشتی یا مشکلات در بنادر ترانزیتی را به شما اطلاع می‌دهند.

۳. در فاز عملیات در مقصد (تضمین یک پایان روان)

• ارتباط یکپارچه با تیم ترخیص: اغلب فورواردرهای بزرگ، تیم ترخیص‌کار داخلی خود را دارند یا با ترخیص‌کاران معتبر و مشخصی کار می‌کنند. این هماهنگی و ارتباط داخلی، فرآیند را به شدت روان کرده و از اتلاف وقت بین چندین شرکت مختلف جلوگیری می‌کند.
• حل مشکلات در دفتر کشتیرانی: نماینده فورواردر در مقصد، به جای شما با دفتر خط کشتیرانی در ارتباط است. آن‌ها فرآیند آزادسازی بارنامه و دریافت ترخیصیه (D/O) را به سرعت پیگیری می‌کنند. به دلیل روابط کاری مستمر، حرف آن‌ها معمولاً ” برش” بیشتری نسبت به یک واردکننده گذری دارد.
• هماهنگی حمل داخلی: آن‌ها شبکه‌ای از شرکت‌های حمل داخلی معتمد در اختیار دارند و می‌توانند به سرعت و با قیمت مناسب، کامیون مورد نیاز برای خروج کانتینر از بندر را فراهم کنند.

علائم خطر: چگونه یک فورواردر ضعیف را بشناسیم؟

• تنها مزیت رقابتی آن‌ها قیمت است: اگر فورواردری فقط روی کرایه حمل پایین مانور می‌دهد و در مورد فری تایم، زمان حمل و خدمات مقصد سکوت می‌کند، مراقب باشید.
• پیش‌فاکتورهای مبهم: اگر پیش‌فاکتور آن‌ها فاقد جزئیات کامل هزینه‌های مقصد یا شرایط فری تایم است.
• عدم ارائه مشاوره: آن‌ها فقط منتظرند شما بگویید چه می‌خواهید و هیچ راهکار یا پیشنهاد بهتری ارائه نمی‌دهند.
• پاسخگویی ضعیف: در پاسخ به ایمیل‌ها تأخیر دارند و اطلاعات دقیقی از وضعیت محموله شما ارائه نمی‌کنند.

جمع‌بندی: فورواردر، هزینه نیست؛ سرمایه‌گذاری است…!

شاید در نگاه اول، پرداخت کارمزد به یک فورواردر، یک هزینه اضافی به نظر برسد. اما با در نظر گرفتن ریسک‌ها و هزینه‌های بالقوه‌ای مانند دموراژ، مشخص می‌شود که این کارمزد در واقع حق بیمه شما برای یک تجارت امن و بی‌دردسر است.

یک فورواردر خوب، تخصص، تجربه، شبکه ارتباطی و قدرت خرید خود را در اختیار شما قرار می‌دهد تا بتوانید با آرامش خاطر بر روی کسب‌وکار اصلی خود تمرکز کنید. آن‌ها پیچیدگی‌های لجستیک را مدیریت می‌کنند تا شما مجبور به این کار نباشید و در نهایت، با جلوگیری از هزینه‌های پنهان، پولی بسیار بیشتر از کارمزد خود را برای شما پس‌انداز می‌کنند.